Endüstriyel süreçlerde doğru miktarda kimyasal kullanımı, hem proses verimliliği hem de ekipman güvenliği açısından büyük önem taşır. Kimyasal dozaj pompaları, belirlenen kimyasalların sisteme istenen debi ve basınçla hassas şekilde dozajlanmasını sağlayan özel pompa gruplarıdır.
Su arıtma tesislerinden gıda proseslerine, petrokimyadan enerji üretimine kadar birçok sektörde kritik bir ekipman olarak kullanılmaktadır.
Kimyasal Dozaj Pompasının Temel İşlevi
Bir dozaj pompasının temel görevi, sisteme aktarılacak kimyasal miktarını yüksek hassasiyetle kontrol etmektir. Klasik pompaların aksine, düşük debilerde ancak son derece kararlı ve tekrarlanabilir bir akış sağlar.
Bu sayede hem proses stabilitesi artırılır hem de kimyasal sarfiyatı optimize edilir.
Dozaj Pompalarının Çalışma Prensibi
Kimyasal dozaj pompaları; diyaframlı, pistonlu veya hidrolik diyaframlı mekanizmalarla çalışır. En yaygın prensip diyafram hareketine dayanır.
Diyafram Tabanlı Çalışma Mekanizması
Diyafram geri çekildiğinde hazneye kimyasal dolar
Diyafram ileri itildiğinde kimyasal hat üzerinden sisteme gönderilir
Bu hareket; elektrik motoru, manyetik tahrik, hidrolik sistem veya pistonlu mekanizma ile kontrol edilir. Her strok sabit miktarda kimyasal transfer ettiği için debi ayarı yüksek hassasiyetle yapılabilir.
Kimyasal Dozaj Pompası Çeşitleri
Diyaframlı Dozaj Pompaları
Agresif kimyasallara dayanıklı yapıları, sızdırmaz tasarımları ve düşük bakım ihtiyacı sayesinde en yaygın kullanılan dozaj pompası tipidir. Asit, baz, klor ve koagülant uygulamalarında güvenle tercih edilir.
Pistonlu Dozaj Pompaları
Yüksek basınç gerektiren proseslerde kullanılır. Hassas strok ayarı sayesinde tekrarlanabilir dozaj sağlar ancak sızdırmazlık açısından daha dikkatli bakım gerektirir.
Hidrolik Diyaframlı Dozaj Pompaları
Yüksek basınç dayanımı ile üstün sızdırmazlığı bir arada sunar. Kritik prosesler ve kesintisiz çalışma gerektiren endüstriyel uygulamalar için ideal çözümdür.
Kimyasal Dozaj Pompalarının Kullanım Alanları
Su ve atık su arıtma tesisleri – pH düzenleme, klor, koagülant ve polimer dozajı
Gıda ve içecek üretimi – temizlik kimyasalları ve katkı maddeleri
Petrokimya ve kimya sanayi – reaktör besleme ve inhibitör dozajı
Enerji santralleri – kazan suyu şartlandırma
Havuz ve spa sistemleri – klor ve asit dezenfeksiyon kontrolü
Endüstriyel proses hatları – biyosit, korozyon önleyici ve nötralizasyon kimyasalları
Kimyasal Dozaj Pompası Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kimyasal Türü ve Viskozite
Pompa gövdesi ve sızdırmazlık elemanlarının, kullanılacak kimyasal ile uyumlu olması gerekir. PTFE, PVDF ve paslanmaz çelik gibi malzemeler uygulamaya göre tercih edilir.
Debi ve Basınç Gereksinimleri
Her dozaj pompasının maksimum debi ve basınç kapasitesi farklıdır. Sistem ihtiyaçlarına uygun değerler seçilmelidir.
Sızdırmazlık ve İş Güvenliği
Tehlikeli kimyasalların kullanıldığı uygulamalarda diyafram yapısı, valf malzemeleri ve bağlantı elemanları kritik öneme sahiptir.
Enerji Verimliliği
Modern dozaj pompaları, düşük enerji tüketimi ve uzun ömürlü motorları sayesinde işletme maliyetlerini azaltır.
Otomasyon Uyumluluğu
Analog sinyal, dijital kontrol ve SCADA uyumluluğu; otomasyon destekli tesisler için önemli bir seçim kriteridir.
Kimyasal Dozaj Pompalarının Sağladığı Avantajlar
Hassas ve tekrarlanabilir dozaj kontrolü
Kimyasal sarfiyatında azalma
Proses stabilitesinin artması
Otomasyon sistemleriyle tam entegrasyon
Düşük bakım ihtiyacı
Uzun ömürlü ve dayanıklı yapı
Kimyasal dozaj pompaları, modern endüstriyel tesislerde güvenli ve verimli proses yönetimi için vazgeçilmez bir ekipmandır. Doğru pompa seçimi sayesinde hem işletme maliyetleri düşer hem de kimyasal kontrol süreçleri çok daha kararlı hale gelir. Farklı sektör ihtiyaçlarına uygun olarak geliştirilen dozaj pompaları, uzun ömürlü performanslarıyla işletmelere güvenilir çözümler sunar.